711 - Air France en De Witt: een vergelijking

[Pelsdonk]

Gisteren belaagde een groep woedende werknemers van Air France twee directeuren van de vliegmaatschappij. Wie de beelden heeft gezien en onze vaderlandse geschiedenis een beetje kent, zal waarschijnlijk even hebben teruggedacht aan de gebroeders Johan en Cornelis de Witt, die in 1672 te 's-Gravenhage werden gelyncht door een woedende menigte. Gelukkig is het in Frankrijk niet zover gekomen.

In de Nederlanden was de situatie in 1672 allesbehalve rooskleurig. Dit was het 'Rampjaar', waarin zowel Engeland, Frankrijk en de bisschoppen van Münster en Keulen de Republiek de oorlog verklaarden. Het volk was redeloos, het land reddeloos en de regering radeloos. Johan de Witt, Raadspensionaris van Holland, en zijn broer Cornelis de Witt werden als zondebok vermoord en in stukken gescheurd op het Groene Zoodje bij de Gevangenpoort.

De hier afgebeelde penning toont de bustes van beide heren. Op de keerzijde staat een gedicht:

Twee Witten, eensgezint, / Gevloeckt, gehaet, gemint, / Ten spiegel van de Grooten / Verheven en verstooten, / In alles Lotgemeen, / Staen naer hun doot bijeen / Gelijck zij hier nae't leven / Zoo konstig zijn gedreven.

Op de rand is een tekst in het latijn aangebracht: VIOLENTA MORTE DELETI HAGAE COMITIS 20 AVG AO 1672. [vrij vertaald: gewelddadig vermoord en vernietigd te 's-Gravenhage op 20 augustus 1672.]

De ongesigneerde penning is met een schroefpers vervaardigd, waarschijnlijk in Leiden door Jan Smeltzing (1653-1693).